Betere doorstroming en minder verliesuren: Blauwe Golf blijkt een succes in de praktijk

Efficiënter verkeer door slimme smart mobility toepassingen

De zogenaamde groene golf kennen we allemaal. Maar de blauwe golf, daarentegen, is vrij nieuw. Kort samengevat houdt het in dat bruggen en sluizen door inzet van innovatieve smart mobility technieken efficiënter kunnen worden bediend, wat leidt tot een vlottere doorstroming van weg- en vaarwegverkeer en minder verliesuren. Provincie Noord-Holland heeft samen met zijn partners Rijkswaterstaat, Hoogheemraadschap Rijnland, diverse gemeenten (Haarlemmermeer, Haarlem, Purmerend, Zaanstad, Alkmaar) het concept verder uitgewerkt. Iv-Infra is verantwoordelijk voor het verkeerskundig beheer van de Blauwe Golf. In het verkeerskundig beheer wordt het concept volgens het principe ‘plan-do-check-act’ continu verbeterd, zodat de Blauwe Golf nog beter aansluit op de doelen van de vaarwegbeheerders en de gebruikers op weg en vaarweg.

Het blauwe golf principe

De blauwe golf wordt gecreëerd door toepassing van diverse smart mobility technieken. Een voorbeeld hiervan is het uitrusten van beweegbare bruggen met sensoren die de real-time openingsstatus van de brug communiceren naar een speciaal ontwikkeld brugmanagementsysteem. Hiermee wordt een goede informatie-uitwisseling tussen (vaar)wegbeheerders, scheepvaart en wegverkeer bewerkstelligd, zodat het weg- en vaarwegverkeer beter op elkaar kan worden afgestemd voor een vlottere doorstroming. 

Een voorbeeld van hoe dit systeem werkt in de praktijk: het brugmanagementsysteem geeft brugwachters inzicht in of ze hun brug kunnen opendraaien of niet. Het systeem houdt rekening met aangemelde voertuigen, de drukte op de weg, eventuele hulpdiensten en de positie van het openbaar vervoer. Dus komt er een bus aan (die op tijd rijdt), maar ook een vaartuig? Dan weet de brugwachter dat de brug open kan. Maar is de bus al te laat en bevindt het vaartuig zich buiten het beoogde vaarpad, dan zal het systeem aangeven dat de brug dicht moet blijven. Zo wordt smart mobility ingezet om een betere balans te vinden tussen de verschillende belangen.

De successen tot nu toe

In totaal is nu van 374 bruggen en 21 sluizen de real time openingsstatus in te zien en is er inzicht in de ligplaatsbezetting van meer dan 1300 ligplaatsen voor de binnenvaart. Van een aantal bruggen is ook de geplande openingstijd beschikbaar. Beheerders, de binnenvaartsector en serviceproviders als Flitsmeister zijn ervan overtuigd dat het systeem werkt. Bovendien laten ze het in de praktijk zien. In apps van Flitsmeister (personenvervoer) en Simacan (vrachtvervoer) wordt de data van bruggen ook al gedeeld. Goed nieuws dus voor automobilisten, maar bijvoorbeeld ook voor hulpdiensten en fietsers, die hun reis kunnen aanpassen aan de hand van actuele informatie. Uit pilots blijkt dat de Blauwe Golf Verbindend een positief effect heeft op doorstroming, verkeersveiligheid en duurzaamheid. Door de betere informatie-uitwisseling vindt een betere verkeersdoorstroming plaats en zijn er minder wachttijden, wat onder andere resulteert in een lagere uitstoot van schadelijke emissies.

Verkeerskundig beheer

Iv-Infra heeft voor het concept Blauwe Golf het verkeerskundig beheer verzorgd. In het verkeerskundig beheer worden de instellingen voor de Blauwe Golf continu getoetst aan de doelstellingen. Zo wordt het opvolggedrag van de bedienaren gemeten: wanneer een brugwachter regelmatig afwijkt van het afgegeven bedienadvies, dan is dit een indicator dat het bedienadvies mogelijk nog niet optimaal is. Met behulp van Power BI worden grote hoeveelheden data geanalyseerd. Een tweede voorbeeld betreft de analyse van de spitssluiting in Haarlem. Iv-Infra onderzocht gedurende welke periode in de avondspits een spitssluiting van de bruggen door Haarlem plaatsvond, waarbij de overlast voor het wegverkeer minimaal is en waarbij het scheevaartverkeer toch in staat is om de gewenste routes tussen de Kaagplassen en het Noordzeekanaal in de afgesproken tijd af te ronden. Iv-Infra heeft een inschatting gemaakt hoeveel hinder het wegverkeer ondervindt van een brugopening. Dit is voor elk kwartier bepaald, zodat deze hinder geminimaliseerd wordt. Voor de scheepvaart is gekeken naar de gehele corridor. Zo is bepaald hoe vaak de corridor afgevaren kan worden binnen de vastgestelde maximale periode. Zo is het optimum bepaald waarbij de overlast voor het scheepvaartverkeer en het wegverkeer is geminimaliseerd. Deze analyse heeft daadwerkelijk geleid tot een aanpassing van de spitssluiting in Haarlem. 

Naast het verkeerskundig beheer heeft Iv-Infra ook een rol gespeeld bij het ontsluiten van real-time brug- en sluisdata. Diverse meetsystemen geven de actuele status van een brug door. Dit is de essentiële data voor gebruikers op weg en vaarweg en voor het brugmanagementsysteem op basis waarvan de brugbedienaar het advies krijgt wat het optimale moment is om die brug te bedienen. Iv-Infra zorgt voor de techniek en data waarmee het concept Blauwe Golf functioneert en zet zijn verkeerskundige kennis in om het concept continu te verbeteren, zodat de Blauwe Golf nog beter aansluit op de doelen van de gebruikers. Meer hierover lees je in dit artikel, waarin Bertjan de Boer, Iv-Infra’s senior specialist verkeer, de smart mobility toepassingen verder toelicht.

Wil je meer weten over deze innovatieve proef? Herbert gaat hier graag over met je in gesprek. Neem contact op via 088 943 3200 of stuur een mail. 
Wij zijn altijd op zoek naar nieuw talent. Hoe kan jij ons versterken? Werken bij Iv betekent elke dag werken aan uitdagende en afwisselende projecten. Op kantoor of op locatie. Bekijk snel of er in jouw specialisme een uitdaging te vinden is!