Dutch |English nl | en
Een bijzonder constructief ontwerp van de Prins Clausbrug in Dordrecht Iv-Infra

Allesbehalve standaard

Een imposante ballastmast en pendelstaaf die ver de lucht in steken en een bijzondere beweging maken wanneer de brug opent of sluit. Een uniek bewegingsconcept en ambitieuze vormgeving. De nieuwe Prins Clausbrug die in Dordrecht wordt gebouwd is allesbehalve standaard en dat leidt tot de nodige technische uitdagingen voor Iv-Infra. Het architectonische ontwerp is van een hoge ambitie en in belangrijke mate bepalend voor de technische uitwerking van het ontwerp. In 2018 gunde gemeente Dordrecht het constructief ontwerp en de uitvoering van de Prins Clausbrug aan bouwcombinatie Dura Vermeer en Hillebrand. Iv-Infra werkte in opdracht van deze bouwcombinatie het referentieontwerp uit tot een integraal definitief ontwerp en uitvoeringsontwerp.

Architectonische eyecatcher

De Prins Clausbrug is een nieuwe, beweegbare fiets-voetgangersbrug die het centrum van Dordrecht gaat verbinden met de nieuwe wijk Stadswerven. Het wordt een architectonische eyecatcher voor Dordrecht. De brug wordt 141 meter lang en bestaat uit twee stalen aanbruggen en een beweegbaar deel (ook wel val genoemd) van bijna 50 meter lengte vanaf de draai-as gemeten. De brug kruist de vaarweg schuin, waardoor het val aanzienlijk langer is dan de 23 meter brede doorvaart van de brug. De Prins Clausbrug wordt hydraulisch aangedreven en het val wordt daarbij om de draai-as in evenwicht gehouden door een uniek systeem, bestaande uit een rechtopstaande scharnierende ballastmast die met een pendelstaaf overeind wordt gehouden.

Ambitieuze vormgeving

In de woorden van architect René van Zuuk, die het referentieontwerp maakte: “Bij het openen en sluiten maakt de brug een prachtige beweging, waarbij de mast eerst vooroverbuigt en daarna weer terugkomt. Dat betekent dat de ballastmast bij opening naar het val toe beweegt en dan samen met het bewegende val tot stilstand komt op 85 graden. Bij sluiting blijft de ballastmast de eerste 45 graden van de beweging bij het val, waarna de mast zich majestueus opricht.” De staal- en betonconstructies van de brug zijn uitgevoerd in vloeiende vormen. De twee hoofdliggers van het val verjongen in hoogterichting bovendeks vanaf het draaipunt in een geleidelijke beweging en gaan vloeiend over in de middenberm op de westelijke aanbrug. De hoofdliggers zijn gescheiden ter plaatse van de achterzijde van het val, om ruimte te bieden voor de ballastmast, en vloeien aan de voorzijde samen tot één hoofdligger. Ter plaatse van de scheiding zijn de hoofdliggers onderling gekoppeld door vakwerkstaven. 

Ook de stalen aanbruggen zijn vloeiend en slank vormgegeven. Aanbrug oost krult met twee brugdelen rondom de kelderpijler samen tot één dek aan het uiteinde van de brug. De fietsers en voetgangers die de brug passeren worden aan weerszijden om de ballastmast en pendelstaaf heen geleid en hebben daarbij zicht op het indrukwekkende mechanisme van de brug. Omdat de kelder geen ballastkist hoeft te bergen, kon deze als een uitwaaierende ronde sokkel worden uitgevoerd, slank oprijzend uit het water.

Vanwege de hoge vormgevingseisen zijn alle draaipunten van de bewegende onderdelen (zes stuks in totaal) volledig weggewerkt onder kappen die samenvloeien met de aansluitende constructiedelen.
Het inpassen en voor onderhoud bereikbaar houden van de draaipunten in het technisch ontwerp bleek in de praktijk een hele uitdaging te zijn, met name vanwege de beperkte ruimte die er voor deze onderdelen beschikbaar was.

Beide aandrijfcilinders van de brug mogen gezien worden en staan daarom buiten de kelder opgesteld. Vanaf de oostelijke zijde van de brug is de opstelling en de werking van de cilinders duidelijk zichtbaar.

Technische ontwerpuitdagingen voor Iv-Infra

Het unieke bewegingsconcept en de ambitieuze vormgeving van het referentieontwerp vormden de belangrijkste uitdaging in de uitwerking van het architectonisch ontwerp. Bij de uitwerking naar een realiseerbaar, onderhoudbaar en betrouwbaar functionerend technisch ontwerp, moesten alle onderdelen intensief op elkaar worden afgestemd om aan de hoge vormgevingseisen te kunnen voldoen. Je leest meer over de technische ontwerpuitdagingen en het constructieve ontwerp van de Prins Clausbrug in dit artikel, dat onlangs verscheen in het vakblad Bruggen.
Wil je meer weten over dit project? Michel vertelt je er graag meer over. Neem contact op via 088 943 3200 of stuur een mail.